PIDIKANCI, SREĆNA VAM I USPEŠNA 2014 GODINA !! U ZDRAVLJU I MIRU DA JE PROVEDETE !!

Manastir Bavanište

Predeo u bavaniškoj šumi, na padinama blago nagnutim ka jugozapadu, u potesu Majur, na kome se nalazi prirodni izvor žive vode, još u dalekoj prošlosti je poštovan kao kultno mesto. Na tom prostoru odavno se međusobno sukobljavaju, a istovremeno dopunjuju i prožimaju, stara slovenska mitologija i kanoni Srpske pravoslavne crkve.

Odbojka - Bavanište

Prema sećanju mnogih, odbojka u Bavaništu počela je da se igra oko 1955. godine.U parku kod crkve nalazilo se prvo odbojkaško igralište gde su studenti i srednjoškolci koji su u selu provodili raspust igrali odbojku.Pančevačka SOFK-a je 1964 godine pokrenula inicijativu formiranja odbojkaških klubova u Južnom Banatu i u toj akciji meštani Bavaništa formiraše svoj klub.

Doba tranzicije

U vremenu tranzicije, krajem devedesetih godina dvadesetog veka, kada se prvi put u istoriji dešava prelazak socijalističkog društva u kapitalističko, posle ratova u bivšim republikama SFRJ, sankcija međunarodne zajednice i na kraju bombardovanja od strane NATO zemalja, došlo je do propasti velikih državnih i društvenih poljoprivrednih i industrijskih preduzeća.

Industrijska proizvodnja - Bavanište

U našem selu preovlađuje individualna poljoprivredna proizvodnja, ali u njemu postoji i manji broj proizvodnih objekata. Na prvom mestu, po broju zaposlenih radnika i kapacitetu svojih pogona, nalazi se SZR „Ciglana Desko“, sa industrijskom proizvodnjom pečene cigle i građevinskih giter blokova. Na drugom mestu, kao preduzeće za preradu lekovitog i aromatičnog bilja, deluje Centroproizvod AD pogon „Bilje“ Bavanište. Zatim, tu jos pripadaju, štamparija „Sprint“, mlin za uslužno mlevenje pšenice „Banatski klas“, bravarsko limarska radnja, SZR „Livnica“ i SZR „Naturalis“...

Proizvodnja lekovitog i aromatičnog bilja

Bavanište - selo koje miriše na čaj

Plantažno gajenje lekovitog i aromatičnog bilja, kao osnovne sirovine za farmaceutsku, hemijsku, kozmetičku, prehrambenu i druge srodne industrije, u Bavaništu ima dugu tradiciju. Šezdesetih godina seju se prve parcele sa mentom (nana) i majoranom. U zavisnosti od potreba tržišta, menjala se i setvena struktura lekovitog i aromatičnog bilja. Pored pomenute mente i majorana, danas se masovno gaje kamilica i peršun, a na manjim površinama, anis, bela slačica, origano, melisa, mirođija, neven, miloduh (izop), itd. Radi organizovanog otkupa, proizvodnje i finalne prerade lekovitog bilja, u mestu deluje preduzeće Centroproizvod AD, pogon „Bilje“ Bavanište...

Lokalna štampa

Prvi broj seoskih novina pod imenom Bavaništanski informator-„Pidikanac“ štampan je 15. novembra 1991. godine. List je počeo da izlazi na inicijativu grupe omladinaca na četiri nenumerisane stranice malog formata, a deljen je kao besplatni primerak. Rad u „Pidikancu“ je tumačen kao besplatna i dopunska delatnost naprednih omladinaca, članova MK SSO Bavanište, u informisanju radnih ljudi i građana. Dozvola za izlaženje je obezbeđena preko naših delegate u Komisiji za informisanje pri Opštinskoj konferenciji SSOJ u Kovinu. Izdavanje novina je iz sopstvenih izvora finansirala MZ Bavanište. List se ubrzo ugasio, a izašlo je samo tri broja... 

Poljoprivredna proizvodnja

Stanovništvo se pretežno bavi poljoprivrednom proizvodnjom, a manji broj nalazi zaposlenje u susednom Pančevu, Beogradu i opštinskom centru Kovinu. U primarnoj ratarskoj proizvodnji na društvenim i privatnim posedima najzastupljeniji su bili usevi kukuruza, pšenice, suncokreta i šećerne repe. Dugo vremena su zemljoradnici bili orijentisani na proizvodnju kukuruza u monokulturi. Pri tome je on zauzimao i do 80% ukupno zasejanih površina. Pošto su poljoprivrednici za ovu kulturu obezbedili i odgovarajuću mehanizaciju, nisu nalazili interes da povećavaju površine pod pšenicom i industrijskim kulturama. Tek sredinom devedesetih godina prošlog veka, pojavom kukuruzne zlatice, štetočine uvezene sa zarazenim semenom iz Amerike, ovaj odnos se donekle promenio na štetu kukuruza.

Prvi radio prijemnik

Za vreme predsednika Zivana Petrovica-Bumbara, 1929. godine, Zanatlijsko udruzenje kupuje za 4.500 dinara prvi radio prijemnik u mestu, koji se napajao preko akumulatora i baterija. Za pravilno vrednovanje ovog pionirskog poduhvata nasih zanatlija treba uzeti u obzir cinjenicu, da je te iste godine, samo nekoliko meseci ranije, 24. marta, sa redovnim radom poceo obnovljeni radio Beograd. Udruzenje je ubrzo, neku godinu kasnije, u vreme trajanja svetske ekonomske krize, zapalo u finansijske poteskoce, pa je bilo primorano da radio prijemnik proda...

Kafana kao Škola Šaha i života

Šahovski turniri za vreme Drugog svetskog rata redovno igrani u Bavanistu 

  Kada je 19. februara bivsi Šahovski klub BSK preregistrovan u ŠK Bavaniste odmah se postavilo pitanje
njegovih prostorija. Bas u to vreme ukazala  se nesvakidasnja prilika. Prostorije  kafane "kod Bude" u ulici 29.
novembra, u centru sela, zakupio je Petar Kolar-Bajin, predsednik Sahovskog kluba, i u njima otvorio Sahovsku Skolu.

DVD - Bavanište (dobrovoljno vatrogasno društvo)

Dobrovoljno vatrogasno društvo postoji u selu od 1894 godine. Osnovano je i materijalno pomagano od mesnih
vlasti sa ciljem da se preventivnim merama spreči pojava požara, a intervencijama ublaže posledice.
Društvo je najpre na dobijenoj lokaciji podiglo zgradu sa dve garaže i nužnim prostorijama  za okupljanje članstva
a oko 1930 godine izgradjen je toranj (kula) kako bi se sa vrha istog vršilo osmatranje.
Članstvo u društvu je oduvek bilo dobrovoljno i besplatno. Jedina nagrada su bile vatrogasne uniforme. Obuci je
bila posvećivana pažnja, a regrutaciju novih  članova vršila se iz redova mladih stanovnika sela.
Do 60'tih godina raspolagalo se sa dve ručne pumpe a od tada traktorom i cisternom od 5000 litara...
Društvo je 80'tih godina bilo najbrojnije sa oko 200 članova...
Najduži staž (od 30 godina) u svojstvu predsednika ostvarili su Stevan Nikašinović (Redja) i Ika Živanov (Radišin)...

Izvod iz knjige: "Azbuka Bavanista"
autor: Djura Vladisavljev

Zdravstvo - Bavanište

Pisani podaci govore da je selo prvi put dobilo lekara oko 1860 godine a apoteku 1892 godine.
Bavanište je imalo i "špitalj" (bolnica) koji se nalazio na uglu ulica Branka Radicevica i Laze Bugarskog.
Na tom mestu sada je podignuta stambena zgrada "Lune Milovanović"
Dugo godina svoju lekarsku aktivnost u vidu privatne prakse obavljao je dr. Dušan Anđelkov i to u svojoj kući, opslužujući još i Skorenovac i Pločicu. Po ukidanju privatnog lekara, dr. Anđelkov je do penzionisanja radio u Ambulanti koja se nalazila u kući Stevana Brdarskog (do sadašnje pijace).

1957 godine ambulanta se seli u zgradu koja se nalazi u centru sela (pored doma kulture). Od 1968 godine u selu rade tri lekara opšte prakse i zubni lekar.
1978 godine počinje izgradnja nove zdravstvene stanice a otvaranje je obavljeno juna 1980 godine.
Od tada je zdravstvena stanica organizaciono u sastavu Doma zdravlja iz Kovina.
Novostvoreni uslovi nisu podigli kvalitet usluga. Do dan danas naše veliko selo, NEMA dežurnog lekara noću i vikendom.
Danas u zdravstvenoj stanici dnevno rade dva lekara opšte prakse. Jedan pre podne a drugi popodne... Lekar pedijatar pre podne, zubni lekar, sestre i farmaceut (apotekar).

Rukovodilac je do skoro bila dr. Vera Živanov Stojkov, koja je sada u penziji. Nemamo informaciju ko je došao na njeno mesto.

Od 1994 godine u selu, pored pošte, postoji i radi i privatna apoteka...

Izvod iz knjige: "Azbuka Bavaništa"
autor: Đura Vladisavljev

Železnica

1894 godine, izgrađena je železnička pruga Kovin - Vladimirovac i time spojena sa ranije izgrađenom prugom
Pančevo - Vršac. Iste godine otvorena je i novopodignuta železnička stanica ( 8. decembra). Tako su kraj našeg
sela, počeli da prolaze teretni i putnički vozovi.
Šesdesetih godina, putničke vozove je zamenio šinobus, da bi posle nekoliko godina i on prestao da saobraća.
Kako je drumski saobraćaj sve više napredovao, interes za železničkim prevozom je bivao sve manji.
Danas postoji pruga male nosivosti, po kojoj povremeno prođe mali broj teretnih vagona...i oronula zgrada železničke stanice...

Izvod iz knjige: "Azbuka Bavaništa"
autor: Djura Vladisavljev  

Školstvo

Škola u Bavaništu spada među najstarije u Vojvodini. Prvi put se njeno zvanično postojanje beleži 1772. godine u popisu graničarskih narodnih škola. Posle školskih reformi od 1774. godine, koje su vazile za celu Austriju i Granicu, u njoj se uči čitanje, pisanje, račun do pravila trojnog, veronauka, uputstva o poljoprivrednom gazdovanju i poštenom životu, kao i elementi nekog manje složenog zanata. školovanje je za učenike počinjalo od navršene 6-te i trajalo je do napunjene 12-te godine starosti. Pretpostavljamo da se prva škola nalazila na placu u centru sela, na južnom uglu danšnje ulice Svetog Save, odmah do crkvene porte, na mestu gde je sada zgrada „stare škole kod Crkve“. Ime Tome Nikolajevića, prvog poznatog učitelja, koji u isto vreme nije bio i sveštenik, nalazimo još 1802. godine među malobrojnim prenumerantima (pretplatnicima) na prvu knjigu o fizici na srpskom jeziku, „Fišika“, koju je te godine u Budimu izdao profesor Univerziteta u Harkovu, Atanasije Stojković. Školske 1802/03 godine nastavu je pohađalo 29 učenika, a te iste godine u Bavaništu su popisane 424 kuće. Škola se u međuvremenu širila, tako da je 1855. imala tri učitelja, Arona Marinkovića i Jovana Stankovića u Srpskoj veroispovednoj školi, od 1 do 4 razreda, a Trifuna Nikolajevića u Nemačkoj školi. Nemačku školu (Deutsche Gemeinde-Schule), koja je faktički bila ¤ razred, sa nemačkim kao obaveznim nastavnim jezikom, pohađali su samo najbolji učenici, i Srbi i Nemci. Ona je pripremala neophodan podoficirski i administrativni kadar za potrebe vojne službe u Nemačko-Banatskoj regimenti (pukovniji) kojoj je Bavanište tada pripadalo.

Muzički život

Crkveno pevačko društvo uspostavio je 1868. godine mladi paroh, Petar Miljković, a koje je prestalo sa radom već naredne godine. Društvo se ponovo formira, sledeće 1869. godine, zalaganjem učitelja Nikole Aleksića-Dujića, da bi posle dve godine delovanja i ono prestalo da postoji. Vatrogasno društvo (osnovano 1893.), za svoje potrebe iz sopstvenih fondova, 1896/97. otvara muzičku školu. Nastavnik i dirigent bio je Fridrih Fajler.
    Ostalo je zabeleženo da je na zabavi odrzanoj 26. februara 1922, na dan Belih poklada, učestvovao muški hor Zanatlijskog udruženja. Na zabavi su pevane i narodne pesme uz pratnju tamburaškog orkestra. 
    Tokom leta 1969. godine na inicijativu grupe mladića, zvanično se formira prvi pop rok muzički sastav u Bavaništu pod nazivom VIS „Faraoni“. Ansambl je organizovan kao klasična rok postava, sa tri električne gitare, bubnjevima i vokalnim solistom. Grupa je negovala meksi pop-rok, evergrin i instrumentalne kompozicije. Prvi javni nastup imali su u jesen iste godine u gornjoj sali Doma kulture. Sastav je poslednji put nastupio pod ovim imenom 29. novembra 1974. u istoj sali gde je i počeo svoju kratku karijeru. Posle prestanka rada ove prve grupe u mestu su delovali sledeci rok sastavi: „Stilsi“ (1977.), „Had“ (1978.), „Meri Li“ (1979.), „Bend“ (1982.), „Rajska ptica“ (1986.), „La Gran`“ (La Grange, 1987.), „Koloseum“ 1998.), „The Church band“ (1997.) i „Korona“ (2000.). Kada je 2003. godine, tokom „Gospojinskih dana“, održan veliki pop i rok koncert povodom proslave jubilarne 35-to godišnjice (1968-2003) od pojave roka u Bavaništu, na njemu je odlučeno da ova manifestacija od sledeće godine postane tradicionalna. Skup se održava pod nazivom „Bavaništanski rok-susreti“, a na njemu ucestvuju pop i rok grupe iz Bavaništa, Kovina, Pančeva, Beograda, itd...

FK BSK - Bavanište

Najstariji član sportske porodice u Bavaništu je upravo fudbalski klub BSK !!
Neki podaci govore da se sa fudbalskom igrom počelo 1913 godine.
Između dva rata igrali su se prijateljski i turnir susreti.
Posle drugog svetskog rata, sa povećanjem zanatske, srednjoškolske i studentske omladine - fudbal u Bavaništu postaje sve popularniji. Pa je u šestoj deceniji zabeleženo postojanje čak dva fudbalska kluba !!
Utakmice su se igrale na "Vašaristu" i "Bregu", a od 1956 godine na "Vikaji" gde se i danas nalazi solidno fudbalsko igralište.
U širim razmerama veći fudbalski rezultat nije postignut, ali šesdesete godine predstavljaju lep period , jer se tada BSK svrstava među najbolje fudbalske klubove u južnom Banatu.
Fudbalski radnici ističu imena: Vase Vranića - prasca, Slavomira Mihajlovića - guska, Ivana Stankova - Sprijana, Staniše Bogosavljeva - Civre...

Izvod iz knjige: "Azbuka Bavanista"
autor: Djura Vladisavljev

Komunalna situacija

Opština Bavanište je 13. oktobra 1955. godine za svoje potrebe osnovala komunalnu ustanovu „Komunalac“ sa sedištem u Bavaništu. Ova radna organizacija nije bila dugog veka. Ubrzo je bila ukinuta, pošto je pripojena kovinskom „Komunalcu“. Danas u okviru Mesne zajednice deluje komunalna služba koja brine o održavanju tri postojeća groblja, organizovanju pijace i higijeni u centru naselja.  U drugoj polovini 2003, na predlog Saveta Mesne zajednice, počelo je organizovano iznošenje smeća po ulicama, pošto je uređena postojeća deponija na Bregu u potesu Rupe. Za ove namene kupljen je traktor i prikolica...

Elektrifikacija

Struju smo dobili za 29. novembar 1954. godine. Zeleni sokak je zahvaljujući dobrovoljnom radu svojih složnih stanovnika, koristeći sopstvena sredstva, prvi izgradio uličnu niskonaponsku mrežu (bandere), pa su njihova domaćinstva prva u selu dobila struju. Prvi pretplatnici na električnu energiju su bili u obavezi da sami snose sve troškove postavljanja električnih stubova od glavnog seoskog voda do svog domaćinstva. Ostali korisnici su se kasnije samo priključivali na postojeće stubove, a ako bandere nisu dolazile do njihovih kuća, morali su dalje sami da ih postavljaju. Bilo je puno slučajeva da vazdušni niskonaponski strujni vod, pošto su stubovi bili skupi, ne prolazi sredinom ulice, kao što je danas propisano, nego da ide sa krova na krov, sa kuće na kuću. Tada je za potrebe elektrifikacije, sa leve strane puta koji vodi za Pločicu, sagrađen prvi transformator...

Ostala udruženja

„Devojačko kolo“ je osnovano 1918. godine kao udruženje za „prosvećivanje ženskinja“. Članice društva su bile devojke učiteljice, ali i obrazovanije seoske devojke. Predsednik „Kola“ dugo godina je bila učiteljica Vidosava Dimić, a kasnije uspešno obavlja i funkciju upravitelja „Državne narodne škole“ u Bavaništu.
    Kao društvo koje je organizovano sa namerom da očuva tradiciju gajenja konja na ovim prostorima, 16. juna 1997. formiran je konjički klub „Pidikanac“. Klub je te godine imao oko 30 redovnih članova. U okviru svojih aktivnosti društvo je, na drugi dan Gospojine (29. 08. 1997.), održalo prvu revijalnu i takmičarsku smotru zaprega i konja pod nazivom „Fijakerijada“. Posle ove prve smotre „Fijakerijada“ se sada, u okviru „Gospojinskih dana“, tradicinalno održava svake godine. 
    U nastavničkoj zbornici Osnovne škole, 24. maja 2003, održana je osnivačka Skupština Ogranka Vukove zadužbine u Bavaništu. Za predsednika Skupštine Ogranka izabran je jednoglasno prof. dr Vidojko Jović... 

Dudovi

Danas je dud retko drvo u našem selu. A do samo tridesetak godina u nazad, drvoredi dudova bili su u svakom našem šoru i to sa obe strane, a između šančeva i kuća, kao i duž aleja.
U letnjem periodu bi, po izgonu svinja i krava na pašu, sokak bio počišćen, a pred veče, po povratku stoke sa paše, dudovi bi se tresli, a dudinje (jagode) sakupljale i sipale u kace. Po završetku vrenja ovog materijala, pekla bi se rakija dudinjara (jagodara).
Nekih se godina organizovano gajila svilena buba kojoj je osnovna hrana bila dudovo lišće.
Grane osušenog i posečenog duda  su se koristile za loženje a od debla se pravila burad, čobanje,i druge posude za potrebe domaćinstva.

Delovi sela

Po naseljavanju sela, formirane su tri celine (mahale) i to: Gajačka (od centra sela ka Dolovu), Kovinačka (na bregu) i Dubovačka (od centra prema Kovinu).
U toku življenja i razvoja delovi sela su dobili svoje nazive koji će verovatno večno trajati. To su: Prva numera, Selance, Dolja, Breg, Vikaja, Mengeš i Ključ.
Posle drugog svetskog rata, sokaci su dobili nazive a svaka kuća ili plac, novi broj.
Za nazive su korišćena imena istorijskih i geografskih pojmova, književnika, učesnika rata, živih rukovodilaca u partiji i državi.
Neke promene naziva ulica izvršene su 1995 godine

PTT i Telefon

Selo prvi put dobija poštansko zdanje 1848 godine kada opštinska uprava bira za upravitelja pošte Dimitrija Petrovića čija je dužnost bila da ovu službu obavlja savesno pod pretnjom vojnog zakona.
Do tada je pošta dolazila i odašiljala se putem vojne vlasti, odnosno putem kurira između Kovina i Pančeva.

Po smirivanju burnih događaja, 1849 godine pošta je ukinuta a 1868 godine ponovo ustanovljena.
1881 godine uvodi se telegrafska a 1894 godine telefonska stanica.

Bioskop

Do 1948 godine Bavanište nije imalo bioskop kao kulturnu instituciju. Do te godine, u naše selo su povremeno navraćali ljudi koji su posedovali aparaturu za prikazivanje filmova i to čudo "žive slike" nudili jednom delu naših građana. Zgrada JANOF (Jugoslovenska antifašistički front), odnosno sala u njoj, adaptira se za prikazivanje filmova. Struja je obezbeđena pomoću diname koju je pokretao traktor.
Bioskopske predstave održavale su se po pravilu sredom i četvrtkom (jedan film) i subotom i nedeljom (drugi film).
Sedelo se na drvenim klupama bez naslona.
Najjeftinija ulaznica bila je za "prvo mesto" (nekoliko prvih redova ispred platna ili na podu).
Na suprotnoj strani od platna bila je "bina" (pozornica), pa je u sali bilo moguće organizovati i  drugačije predstave i skupove građana...
Prema evidenciji Stojana Coce Nikašinovića u toku 1953 godine bilo je prikazano 99 a 1954 godine 84 filma.
Na repertoaru su u najvećem broju bili američki filmovi (81).
Za te dve godine moglo se videti i 12 domaćih filmova: "Daleko je sunce", "Ešalon dr M.", "Poslednji most"...itd...

Gasifikacija naselja

Marta/aprila 1990. godine počele su pripremne aktivnosti oko gasifikacije domaćinstava u Bavaništu. Izgradnju gasovoda, od postojećeg magistralnog voda do naselja, kao i lokalnu mrežu, finansirali su sami građani organizovani preko Mesne zajednice. Za uvođenje plina, prilikom anketiranja u januaru, uz ugovorenu cenu od 1.400 nemačkih maraka po priključku, prijavilo se oko 1.100 domaćinstava. Na kraju je samo oko njih 800 ispostovalo ugovore i uvelo plin. Vrednost celokupne investicije je tada procenjena na oko 22.000.000 ondasnjih dinara. Posle raspisanog javnog konkursa, kao izvođac radova angažovana je „Mont-montaža“ iz Zagreba. Plinska mreža je konačno aktivirana februara 1992. godine...
Dužina instalirane mreže iznosi oko 50km.

Mlin - Bavanište

Posle I svetskog rata na istočnoj strani sela , u "Selancu", izgrađen je parni mlin na valjke.
Svoju delatnost obavljao je pod nazivom "Hari-Šmit kompanija" stoga što su ove, uz pomoć ostalih nemačkih porodica iz sela ovaj mlin i sagradile.
Pred II svetski rat, mlin otkupljuju braća Majer. Pogon unapređuju tako što ugrađuju brodski dizel motor.
Posle rata, mlin je nacionalizovan i do 1947 godine radi samostalno...a od 1947 pa do 1953 godine, radi u Mlinskom udruženju sreza Kovin.
U to vreme poneo je ime "Mladi proleter".
Od 1953 do 1961 godine mlin ponovo radi kao samostalna organizacija.
U toku 1958/59 izvršena je rekonstrukcija tako što je dozidan jedan sprat a kupljen je i deo novih mašina...
Posle rekonstrukcije kapacitet je povećan na 3 vagona pšenice za 24h. Posao je obavljalo 15 radnika.
1961/62 mlin pripada zemljoradničkoj zadruzi Bavanište a 1963 godine pripaja se "Rataru" Pančevo.
Ubrzo zatim prestaje sa radom a demontirane mašine se sele u Pančevo.
Objekat kasnije funkcioniše kao mešaona stočne hrane za potrebe "Luneta Milovanovića".

Arterski Bunar

Kao što je đeram karakteristika Vojvodine, tako je Bavanište prepoznatljivo po arterskim bunarima.

Prvi ovakav bunar izbušen je 26.11.1891 u centru sela ispred zgrade sadašnje Mesne zajednice.

U toku sledeće godine, bunar je dobio konačan izgled, tako što je na nekoliko metara od matične cevi, postavljena piramidalna  česma sa četiri lavaboa u obliku školjki, a na vrhu lampion sa fenjerom. Fenjer bi se u večernjim satima palio kako bi građani ili putnici - prolaznici videli da zahvate vodu.